LightRec jaarverslag 2020

Klaar voor
de toekomst

‘Ik ben er trots op dat ik als voorzitter afscheid neem van een LightRec dat uitstekend gepositioneerd is voor de toekomst, als dé belangenbehartiger bij uitstek van de producenten uit de verlichtingsindustrie’

voorzitter bestuur LightRec

'Dit is het laatste voorwoord dat ik als voorzitter van het bestuur van LightRec schrijf. Na twee jaar met veel positieve energie te hebben gewerkt aan de oprichting en inrichting van de nieuwe regieorganisatie OPEN – die sinds 1 maart 2021 op basis van een eigen AVV verantwoordelijk geworden voor de inzameling en recycling van e-waste - is het tijd om het stokje door te geven. Ik ben er trots op dat ik als voorzitter afscheid neem van een LightRec dat uitstekend gepositioneerd is voor de toekomst, als dé belangenbehartiger bij uitstek van de producenten uit de verlichtingsindustrie. Hoe robuust ons inzamelsysteem is, is gebleken tijdens de pandemie. Nu we weer op weg zijn naar het licht en de maatschappij stap voor stap weer opengaat, kunnen we constateren dat we de inzameling tijdens coronajaar 2020 vrijwel op peil hebben kunnen houden, ondanks de vele logistieke beperkingen en enkele uitgestelde marketingprojecten. Mijn dank aan iedereen die hieraan heeft bijgedragen, in het bijzonder aan onze inzamelpartners Wecycle. Ik kijk terug op een aantal intensieve maar mooie jaren waarin ik met velen succesvol invulling heb kunnen geven aan onze missie: het maximaal ontzorgen van onze deelnemers en het realiseren van het best mogelijke inzamelresultaat voor lampen en armaturen.'

2020 in cijfers

Ingezameld


(op basis van actuele cijfers 2019 en 2020)

Conventioneel &
spaarlamp

circle-image-spaarlamp
cart
verkoop
983 ton (1.075; -8,6%)
truck
inzameling*
123% (102%; +19%)
*
het inzamelpercentage (afgezet tegen POM) stijgt weliswaar a.g.v. de daling van op de markt gebrachte conventionele lampen, maar is stabiel.

LED

circle-image-spaarlamp-led
cart
verkoop
2.720 ton (2.500; +8,8%)
truck
inzameling**
2% (1%;+1%)
**
nog weinig inzameling door lange levensduur ledlamp
2020 in cijfers

Inzamelnetwerk

Elektronicazaken

circle-image-inzamelbak
(+5,8%)

Gemeenten

circle-image-tempel
(+2,9%)

Groothandels

circle-image-heftruck
(+10,4%)

Bouwmarkten

circle-image-handboor
(-0,5%)

Installateurs

circle-image-inzamelbak
(+13,3%)

Supermarkten

circle-image-cart
(+6,3%)

Tuincentra

circle-image-blaadje
(+0,8%)

Winkels (overig)

circle-image-cart
(+225,3%)

Woonwinkels

circle-image-bank
(+29,5%)

 

Totaal 13.200 inzamelpunten
2020

Highlights

Armaturen is de grootste inzameluitdaging

lampen en armaturen (inzameling & put on market)
2015 - 2020 (in tonnen)

De inzameling van alle afgedankte tl-buizen, spaar- en overige conventionele lampen is stabiel (96% ten opzichte van 2019) hoewel het inzamelpercentage afgezet tegen de POM (verkoop) stijgt door de daling van de verkoop van conventionele lampen en ledverlichting die door de relatief lange levensduur nog maar mondjesmaat terug komt. Om de wettelijke 65% op termijn te kunnen benaderen zal stevig ingezet moeten blijven worden op het segment armaturen waarvan de inzameling in 2019 14% steeg naar 3974 ton. Door de verplichte bijtelling in de POM van consumentenarmaturen sinds augustus 2018 is de inzameluitdaging (65%) alleen maar groter geworden en nog niet zomaar in zicht. Samenwerking met de metaalsector en nog meer focus op de bouw- en sloopsector zijn ingezet om die wel te halen.

  • Ingezameld
  • Put on market

TL-buizen
TL-buizen
2020
2019
2018
2017
2016
2015
|
0
|
425
|
850
|
1.275
|
1.700
Spaarlampen & overig
Spaarlampen & overig
2020
2019
2018
2017
2016
2015
|
0
|
175
|
350
|
525
|
700
LED
LED
2020
2019
2018
2017
2016
2015
|
0
|
650
|
1.300
|
1.950
|
2.600
Armaturen
Armaturen*
2020
2019
2018
2017
2016
2015
|
0
|
6.500
|
13.000
|
19.500
|
26.000


* t/m 14-8-2018 excl. huishoudelijke armaturen, vanaf 15-8-2018 incl. huidhoudelijke armaturen.

Totaal ingezameld & put on market

lampen en armaturen
2015 - 2020 (in tonnen)

  • Ingezameld
  • Put on market
2020
2019
2018
2017
2016
2015
Uitdagingen

voor 2021

Consumentenarmaturen

In 2018 besloot Brussel dat ook consumentenarmaturen onder de regeling over inzameling en recycling moesten vallen. Dat betekende dat LightRec er een nieuwe doelstelling bijkreeg – inzamel technisch, maar vooral communicatief. Consumenten weten immers nog niet in groten getale dat ze ook armaturen gescheiden moeten inleveren. Kortom: de inzameling van consumentenarmaturen is een nieuwe doelstelling waar we vanaf nul moeten beginnen. Nu al is duidelijk dat veel consumentenarmaturen een tweede of derde leven krijgen, al dan niet via kringloopwinkels, en pas afgedankt worden als ze echt kapot zijn. LightRec wil de komende jaren met speciale projecten de inzameling van consumentenarmaturen verhogen. Dit zal uiteraard gebeuren in nauwe afstemming met regieorganisatie OPEN, die primair verantwoordelijk is voor de inzameling en recycling van armaturen.

Op peil houden inzamelresultaat conventionele verlichting

Tegelijkertijd worden de inzameldoelstellingen steeds uitdagender als gevolg van de ledrevolutie en de uitbreiding van de scope van de inzamelrichtlijn. Tegen die achtergrond blijven we ons de komende tijd focussen op de sloop- en installatiesector, waar tot heden met name veel afgedankte armaturen in het grijze circuit verdwijnen. Dat vraagt om aanhoudende investeringen in communicatie, voorlichting en ketensamenwerking.

Werken aan doelstelling 65%

De overkoepelende uitdaging in 2021 en volgende jaren is om het inzamelvolume op te voeren richting 65% van wat nieuw op de markt wordt gebracht (POM). Voor conventionele verlichting is deze doelstelling op zichzelf geen probleem. Ledlampen en -armaturen zorgen er echter voor dat dit beeld wijzigt. Er worden namelijk veel ledlampen verkocht, maar nog heel weinig ingezameld vanwege de lange levensduur van ledlampen. Dit beïnvloedt het inzamelresultaat voor lampen als geheel negatief. Hetzelfde geldt voor ledarmaturen: ook hier worden onze resultaten bij armaturen als geheel negatief beïnvloed. Beide bewegingen worden nog eens versterkt door de consumentenarmaturen, die voor meer dan een verdubbeling van de hoeveelheid op de markt gebrachte apparatuur hebben gezorgd, terwijl de inzameling nog volledig op gang moet komen. Om die reden is het inzamelvolume van 65% voorlopig nog niet in zicht. Echter, omdat het langer duurt voordat ledlampen vervangen worden, zal het gewicht aan lampen dat op de markt gezet wordt in de toekomst gaan dalen (de markt raakt langzaam verzadigd). Daarmee daalt ook het gewicht dat nodig is om de doelstelling van 65% wél te halen.

2021 & 2022

Ambities LightRec

LightRec werkt namens haar deelnemers aan een gesloten kringloop voor verlichtingsapparatuur. In de aanloop naar die duurzame toekomst is de inzameldoelstelling van 65% voor afgedankte apparatuur het richtpunt.

Invulling geven aan een tweeledige rol

Invulling geven aan een tweeledige rol

Op dit moment is LightRec nog steeds verantwoordelijk voor de inzameling van lampen, op basis van de reeds lopende AVV Lampen. De nieuwe regieorganisatie OPEN is sinds 1 maart 2021 op basis van een eigen AVV verantwoordelijk geworden voor de inzameling en recycling van armaturen.

Op dit moment heeft LightRec dus twee rollen: zoveel mogelijk lampen blijven inzamelen, en tegelijkertijd acteren richting OPEN als de belangenbehartiger bij uitstek van de achterban, te weten de verlichtingsindustrie. We doen dat door namens hen een bestuurder af te vaardigen in het OPEN-bestuur. Deze zal ten aanzien van beslissingen die rechtstreeks de LightRec achterban aangaan een hoge mate van autonomie behouden. Dat betekent dat LightRec de belangen van haar huidige deelnemers in de toekomst op dezelfde manier kan blijven behartigen dan zij altijd gedaan heeft. Zo willen we onder meer de opgebouwde financiële reserves, bijeengebracht door de bijdragen van producenten en importeurs door de jaren heen, blijven beheren en deze inzetten voor het mede-financieren van de inzamelinspanningen via regieorganisatie OPEN. We denken zo de toekomstige afdrachten van producenten aan OPEN op een marktconform peil te kunnen houden, zowel voor lampen als armaturen. Deze reserves zullen ook worden ingezet voor het initiëren en managen van projecten binnen OPEN die specifiek gericht zijn op de inzameling van verlichting en het monitoren van wet- en regelgeving, onder meer op het gebied van circulariteit.

Een krachtige internationale lobby

Een krachtige
internationale lobby

LightRec is rechtstreeks vertegenwoordigd in het bestuur van Eucolight, het Europese samenwerkingsverband van stichtingen die zich bezighouden met de inzameling en recycling van WEEE-lampen en -verlichtingsproducten. Namens de twintig leden houdt EucoLight zich bezig met alle aangelegenheden gerelateerd aan de WEEE-richtlijn, wetgeving en standaarden ten aanzien van de inzameling en recycling van WEEE-verlichting. Eucolight beheert een aantal maatschappelijk uiterst relevante dossiers, waaronder het terugdringen van zogeheten online freeriding.

Gebleken is dat dominante online retailerplatforms aanbieders de mogelijkheid bieden om apparatuur te verkopen, zonder dat die aanbieders zich hebben aangemeld bij een producentenorganisatie – en dus zonder mee te betalen aan de inzamel- en recycle-infrastructuur. Op die manier voldoen zij aan de definitie van ‘feerider’: wel de lusten (i.e. profiteren van een inzamelsysteem dat voldoet aan de wettelijke eisen), maar niet de lasten die voortvloeien uit de Extended Producer Responsibility (EPR).

Voorbereiden op een volwassen ledmarkt

Voorbereiden op
een volwassen ledmarkt

Op dit moment zijn we nog in afwachting van de eerste generaties ledverlichting die na hun lange levensduur worden afgedankt. Daardoor lijkt er een schijnbare ‘dip’ in de inzamelresultaten ontstaan. Dat geeft ons tegelijkertijd de kans om ons voor te bereiden op de inzameling en recycling van led, aangezien dat nieuwe technieken en processen vraagt en hernieuwde bewustwording bij gebruikers. Het succes van de inzameling van conventionele verlichting is niet vanzelf gekomen. Vereende inspanningen, samenwerking in de keten en doorlopende investeringen zijn daarvoor verantwoordelijk. Dit succes legt de lat hoog voor de toekomstige inzameling van led en alle middelen die daarvoor ingezet moeten worden.

Investeringen

door de jaren heen

LightRec investeert flink om de inzameling en recycling van energiezuinige lampen en armaturen te intensiveren. Dat weerspiegelt zich in een sterke toename van de kosten voor verwerking – er komt immers meer verlichting binnen - maar ook in extra kosten voor intensievere campagnes richting professionals en consumenten.

Download het overzicht